Tedavi sırasında yorgunluğu gidermek için ipuçları

Yorgunluk¹

Yorgunluk, kanser tedavisi gören hastaların yaşadığı en yaygın belirtilerden biridir. Yorgunluk, genellikle aktif tedavi sürecinin ötesinde de devam eder. Genellikle çok zayıf, yorgun veya enerjisiz hissetme hâli olarak tanımlanır. Kanser tedavileri, yetersiz beslenme, susuz kalma, stres, anemi, ağrı ve belirli ilaçlar gibi birçok faktör yorgunluğa neden olabilir. Yorgunluk, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede ve konsantre olmada zorluk yaşamanıza, iştahınızı kaybetmenize veya üzgün hissetmenize neden olabilir.

Yorgunluk Yaşayan Kişiler için İpuçları^2-4

• Vücudunuzu dinleyin. Gün içerisinde kısa bir uyku veya dinlenme zamanları planlayın ve geceleri kaliteli bir uyku çekin.
• Aktif olun. Kısa bir yürüyüşe çıkmak veya günlük olarak kısa bir süre egzersiz yapmak kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
• Esneme, yoga, masaj veya aromaterapi gibi rahatlama egzersizlerini deneyin.
• Yorgunluk düzeylerinizin yoğunlaştığı zamanlara dair günlük kayıt tutun. Bu, doktorunuz veya hemşirenizin uyku/uyanma bozuklukları ve diğer yan etkiler gibi yorgunluğunuza katkıda bulunabilecek faktörleri belirlemesine yardımcı olabilir.
• Gününüzü, önce en önemli faaliyetleri gerçekleştirmeyi hedefleyecek şekilde planlayın.
• Sizin için yemek alışverişi yapmak, yemek hazırlamak, getir götür işlerini halletmek veya ev işleri yapmak konusunda aile üyelerinin ve arkadaşlarınızın yardımını kabul edin.
• Protein ve kalori bakımından yüksek besinler seçin.
• Gücünüzü kaybetmemek için 3 ana öğün yerine hafif/ara ve sık öğünler (günde 5-6 kez) yiyin.
• Günde en az 8-10 bardak sıvı alın.
• Doktorunuz ve sağlık ekibiniz tarafından tavsiye edilirse besin takviyeleri veya sıvı öğün ikamelerini deneyin. Yaşadıklarınız hakkında doktorunuz veya hemşirenizle iletişime geçin.

Normal günlük aktivitelerinizi yapamıyorsanız, dinlendikten veya uyuduktan sonra yine yorgun oluyorsanız, üzgün hissediyorsanız ya da moraliniz bozuksa doktorunuz veya hemşireniz ile iletişime geçin.

Referanslar:

1. Fatigue (PDQ®)–Patient Version. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/fatigue/fatigue-pdq (Erişim tarihi 12.05.2021).
2. 8 Ways to Cope With Cancer-Related Fatigue. https://www.cancer.net/blog/2017-01/8-ways-cope-with-cancer-related-fatigue (Erişim tarihi 17.05.2021).
3. Nutrition for the Person With Cancer During Treatment. https://www.cancer.org/content/dam/cancer-org/cancer-control/en/booklets-flyers/nutrition-for-the-patient-with-cancer-during-treatment.pdf (Erişim tarihi: 08.04.2021).
4. Managing nutritional concerns: Fatigue. https://www.thisislivingwithcancer.com/content/managing-nutritional-concerns-fatigue (Erişim tarihi 17.05.2021).

PP-ONC-TUR-0516 (Haziran 2021)