Bu makale genel bilgiler içerir ve doktorunuzla yapacağınız bu konuyla ilgili bir görüşmenin yerini almak üzere hazırlanmamıştır. Beslenmeniz ve yaşam biçiminizle ilgili herhangi bir değişiklik yapmadan önce doktorunuzla görüşün. Herhangi bir diyet uyguluyorsanız, bir diyetisyene danışmanız uygun olacaktır.

Kanser tedavisi sırasında iyi beslenme daha da büyük bir önem kazanır: Hem hastalık hem de tedavisi beslenme tarzınızın değişmesine yol açabilir. Vücudunuzun bazı besinleri nasıl tolere ettiği ve besin maddelerini nasıl kullandığı farklılaşabilir.¹

Kanser tedavisi sırasında gücünüzü artırmak ve tedavinin etkilerine daha dayanıklı hale gelmek için diyetinizi değiştirmeniz gerekebilir: Örneğin kilo kaybetmemek için yağ ve kalori oranı yüksek besinler ya da ağzınızdaki yaralar için dondurma, ayran, soğuk çorba gibi besinler.¹

Kanser tanısı almış her kişinin besin gereksinimi kanserin ve tedavisinin türü ve yan etkilere bağlı olarak değişecektir. Ama ne olursa olsun kanser süreci sırasında iyi beslenirseniz:¹

• Daha iyi hissedersiniz.
• Gücünüzü ve enerjinizi korursunuz.
• Kilonuzu ve vücudunuzun besin deposunu korumuş olursunuz.
• Tedaviye bağlı yan etkileri daha iyi tolere edersiniz.
• Enfeksiyon riskinizi azaltırsınız.
• Hızla toparlanıp daha çabuk iyileşirsiniz.

İyi beslenmenin anlamı vücudunuzun kanserle baş etmesini sağlaması için gerekli maddeleri içeren çok çeşitli besinleri tüketmektir. Bu maddeler arasında proteinler, yağlar, karbonhidratlar, su, vitaminler ve mineraller yer alır.¹

Proteinler

Protein büyümek, gelişmek, vücut dokularının onarımı ve bağışıklık sistemini ayakta tutmak için gereklidir. Kanser tanısı söz konusu olduğunda ise, cerrahi, kemoterapi ya da radyasyon tedavisinden sonra dokuların iyileşmesi ve enfeksiyonla mücadele için daha fazla proteine gerek duyarız.¹

Yağlar

Yağlar vücut için zengin birer enerji kaynağıdır: Enerji depolanmasında, vücut dokularının yalıtımında, kanda bazı vitaminlerin taşınmasında kullanılır.¹

Kolesterol düzeyleriniz ve kalp sağlığınız açısından doymuş yağlardan (tavuk ve etin yağı, tam yağlı süt, peynir, tereyağı, hindistancevizi yağı, palmiye yağı), trans yağlardan (margarinler, bazı süt ürünleri) uzak durup, doymamış yağlardan (zeytinyağı, kanola yağı, fıstık yağı, ayçiçek yağı, mısır yağı ve su ürünleri) tüketmek en iyisidir.¹

Karbonhidratlar

Karbonhidratlar vücuda fiziksel aktivite ve düzgün organ işleyişi için gereken yakıtı sağlar. En iyi karbonhidrat kaynakları olan meyveler, sebzeler ve tam tahıllar aynı zamanda gerekli vitaminlerin, minerallerin, lifin ve fitobesinlerin (bitki kaynaklı diğer önemli besin maddelerinin) alınmasına olanak verir.¹

Su

Bütün vücut hücreleri işlev görebilmek için suya ihtiyaç duyar. Yediğiniz besinlerle su alırsınız ama hücrelerinizin sağlıklı çalışması için buna ek olarak her gün en az 2 litre yani 10 bardak su ya da sıvı almanız gerekir. Eğer kusmanız, ishaliniz varsa ya da çok fazla yemek yiyemiyorsanız daha da fazla sıvı tüketmeniz gerekebilir.¹

Vitaminler ve Mineraller

Vücudunuzun düzgün bir şekilde çalışması ve besinlerdeki enerjiyi kullanabilmesi için vitaminlere ve minerallere gerek duyarsınız. Dengeli bir şekilde besleniyorsanız genellikle bolca vitamin ve mineral alırsınız. Ancak tedavinizin yan etkileri nedeniyle yeterince beslenemiyorsanız, tedavi ekibinizle konuşup vitamin ve/veya mineral alıp almamanız gerektiği konusunu netleştirebilirsiniz.¹

Antioksidanlar

Antioksidanlar, A, C, E vitaminleri, selenyum ve çinko ve bazı enzimler, vücuttaki serbest radikaller denilen yıkıcı moleküllerin normal hücrelere saldırmasına engel olurlar. Daha fazla antioksidan tüketmek isterseniz, daha fazla ve çeşitli meyve ve sebze yemek iyi bir yoldur. Antioksidan içeren bir takviye kullanmak konusunu ise tedavi ekibinize danışmak en iyisidir.¹

Fitobesinler

Fitobesinler ya da fitokimyasallar, örneğin, karotenoidler, likopen, resveratrol ve fitosteroller, sağlığı koruyucu özellikleri olan bitki bileşikleridir. Meyve ve sebzelerde ya da tofu ve çay gibi bitkilerden yapılan besinlerde bulunurlar. Fitokimyasalları takviye olarak değil de tüketilen besinlerle almak en iyisidir.¹

Şifalı Otlar

Yüzyıllardır hastalıkları tedavi etmek için kullanılan şifalı otların da yararlı etkilerinin yanı sıra yan etkileri olabilir. Eğer bunlardan tüketmek istiyorsanız, mutlaka öncelikle tedavi ekibinize danışmanız gerekir.¹

Referans:

1. American Cancer Society. Benefits of good nutrition during cancer treatment. https://www.cancer.org/treatment/survivorship-during-and-after-treatment/staying- active/nutrition/benefits.html. Yayın tarihi: 16.03.2022. Erişim tarihi: 24.05.2022.

PP-ONC-TUR-0599 (Mayıs 2022)