Tedaviden kaynaklanan yutma ve çiğneme zorluklarıyla başa çıkmak için ipuçları

Burada yer alan sağlık bilgileri yalnızca eğitim amacıyla sağlanmıştır ve bir tıp uzmanı ile görüşmelerin yerini alması amaçlanmamıştır.

Kanser tedavisi katı gıdaları çiğneme veya yutma kabiliyetini etkileyebilir. Bunun nedeni ağız içerisinde hassasiyet, ağrı, yangı, tahriş ve/veya ameliyat sonrası fiziksel değişiklikler ya da güçsüzlük olabilir.  Yumuşak katı gıdalar, püre hâline getirilmiş gıdalar ve smoothie’ler (smoothie; meyveli veya sebzeli buzlu veya sıvı püre halindeki içecek) gibi bazı gıdaların yenilmesi daha kolay olabilir.¹ Size disfaji (yutma güçlüğü) tanısı için özel bir diyet verildiyse veya yeterli kalori alımı konusunda rehberliğe ihtiyacınız varsa, beslenme konusunda tavsiye almanız önemlidir.²

Çiğneme ve yutmada zorluk yaşayan hastalar için ipuçları

• Baharatlı, asitli ve sert bir dokuya sahip yiyecekleri tüketmekten kaçının³
• Çorbalar, smoothie'ler (smoothie; meyveli veya sebzeli buzlu veya sıvı püre halindeki içecek), yoğurt, sıcak yenen kahvaltılık gevrekler, güveç yemekleri, yumurta, yumuşak etler, iyi pişerek püre hâline getirilmiş meyveler ve sebzeler gibi yumuşak ve çiğnenmesi kolay yiyecekleri tercih edin^1-3
• Ağzınızı ve boğazınızı tahriş edebilecek olan alkol ve tütün ürünlerinden kaçının³
• Yiyecekleri nemlendirmek için sos, sıvı veya et suyu kullanın^1,3
• Yiyecekleri oda sıcaklığında tüketin¹
• Üç büyük öğün yerine küçük ve sık öğünler (günde beş veya altı kez) yiyin⁴
• Protein/kalori açısından yüksek öğünler yiyin veya besin takviyesi kullanın¹
• Yemek yerken veya bir şeyler içerken dik oturun³
• Yemek yedikten veya bir şeyler içtikten hemen sonra uzanmayın³

Yiyeceklerin püre hâline getirilmesi⁵

1. Katı gıdaları (tavuk veya sığır eti gibi) küçük parçalar hâlinde doğrayın
2. Yiyeceği mikser veya mutfak robotuna yerleştirin
3. Miksere veya robota süt, meyve suyu veya et suyu gibi bir sıvı ekleyin
4. Karışımı püre hâline getirin. Sizin için doğru kıvamı ortaya koyacak olan doğru oranlarda sıvı ve katı gıda elde etmek için denemeler yapmanız gerekecektir.

Yutma güçlüğü, öksürme güçlüğü ve yemek yerken veya bir şeyler içerken boğulma hissi yaşıyorsanız, ağrınız varsa veya kilo kaybediyorsanız doktorunuzla iletişime geçin.³

Referanslar:

1. Difficulty Swallowing. http://www.cancer.net/navigating-cancer-care/side-effects/difficulty-swallowing-or-dysphagia (Erişim tarihi 28.04.2021).
2. 4 Easy Ways To Add Healthy Calories To A Dysphagia Diet For Swallowing Problems. https://dailycaring.com/4-easy-ways-to-add-healthy-calories-to-a-dysphagia-diet-for-swallowing-problems/ (Erişim tarihi 28.04.2021).
3. Swallowing Problems. https://www.cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/physical-side-effects/eating-problems/swallowing-problems.html (Erişim tarihi 28.04.2021).
4. Meals for Easy Swallowing. https://www.mda.org/sites/default/files/publications/Meals_Easy_Swallowing_P-508.pdf (Erişim tarihi 28.04.2021).
5. Pureed Foods for People with Dysphagia. https://www.uhn.ca/PatientsFamilies/Health_Information/Health_Topics/Documents/Pureed_Foods_for_people_with_Dysphagia.pdf (Erişim tarihi 28.04.2021).

PP-ONC-TUR-0494 (Mayıs 2021)