Teşhisinizi yakın arkadaşlar ve aile bireyleri veya iş arkadaşları, tanıdıklar ve çocuklarla paylaşmak için ipuçları

Bu makale genel bilgiler içerir ve herhangi bir bireye özgü iletişim kılavuzunun ya da profesyonel danışmanlığını yerini alması amaçlanmamıştır.

Kanser teşhisi almak yaşamı değiştiren bir olaydır. Korkutucu, acı verici ve hem fiziksel hem de duygusal olarak zorlu bir durumdur.¹

Teşhisinizi güçlükle de olsa kabul ettikten sonra, düşünmeniz gereken pek çok konudan biri de çevrenizdekilerle bu durumu paylaşıp paylaşmayacağınıza karar vermek ve eğer paylaşıyorsanız nasıl bir yol izleyeceğinizdir. ¹

Kanser olduğunuz bilgisi çok kişiseldir; bu nedenle hayatınızdaki insanlarla bu konuyu konuşmanın herkese uyacak tek bir yolu yoktur. Kime söyleyeceğiniz ve ne kadar ayrıntı vereceğiniz sizin kararınız olmalıdır.¹

Aşağıda, teşhisinizi bilmesi gerekebilecek kişilerle nasıl konuşabileceğiniz konusunda bazı ipuçları derledik.

Yakın arkadaşlar ve aile

İster eşiniz, ebeveynleriniz, kardeşleriniz, ister en yakın arkadaşlarınız olsun, teşhisinizi size yakın biriyle paylaşmanız önemlidir. Bu kişiler, siz teşhisinizle yüzleşirken, size pek çok farklı alanlarda destek sağlayabilirler.¹ Haberi paylaşmak göz korkutucu olabilir; ancak bunun getirdiği stresi azaltmak için birkaç şey yapabilirsiniz.¹

Teşhisiniz hakkında yüz yüze ya da telefonda konuşmak en iyisidir. Böyle bir haberi mesajla ya da e-maille aktarmak karşıdaki kişiyi panik ya da kafa karışıklığına sürükleyebilir.¹ Bu görüşmeyi yapmak için sessiz bir yer seçmek de önemlidir.²

Hangi bilgileri paylaşmak istediğinize önceden karar verin. Teşhisinizin ayrıntılarını konuşmak, soruları cevaplamak ve ileride nasıl iletişim kurmak istediğiniz konusunda onları bilgilendirmek isteyebilirsiniz (örneğin, durumunuzla ilgili gelişmeleri sormaları uygun mudur yoksa size uygun gelen bir zamanda mı paylaşmak istersiniz?).² Bu aynı zamanda randevulara götürmek, doktor muayeneleri için refakatçi olmak veya yemek hazırlamaya yardımcı olmak gibi ihtiyaç duyabileceğiniz yardım türleri hakkında konuşmak için de bir fırsattır.¹ En yakın olduğunuz kişiler büyük ihtimalle sizinle konuşmak ve her türlü desteği sunmak için istekli olacaklardır.¹

İş arkadaşları

İş arkadaşlarınızla yakınlık düzeyinize bağlı olarak bilgileri paylaşmayı seçebilir veya tercih etmeyebilirsiniz. Tedaviniz işinizi etkileyecekse, seçilmiş birkaç kişiye söylemek gerekebilir; ancak ne kadar ayrıntı vereceğiniz size kalmıştır.³ Amiriniz ve/veya bir insan kaynakları yetkilisiyle iletişim kurmak, doğrudan sizden haber almalarını sağlamak için ilk adım olmalıdır.³ Resmî bir randevu alın, böylece teşhisinizin çalışma kapasiteniz üzerindeki etkisi ve izin almanız gerekip gerekmeyeceği konusunda kesilmeyecek, özel bir görüşme yapabilirsiniz. Unutmayın, yöneticinizle veya İK elemanıyla görüştüğünüz her şey gizli kalmalıdır.³ Konuyu diğer iş arkadaşlarınızla paylaşmaya karar verirseniz, öncelikle bu haberi nasıl ve ne zaman vereceğinizi belirleyin. Ekip toplantısında resmî olarak veya kısa bir e-posta ile bilgi verebilir veya bilmesi gereken iş arkadaşlarınızla birebir görüşebilirsiniz. İş arkadaşlarınızın soruları olabilir ve yine ne kadar ayrıntı paylaşmak istediğinize karar vermek size kalmıştır. Birisi soru sorduğunda, daha fazla paylaşımda bulunmayı reddedebilir veya güvenilir bir iş arkadaşınızdan soruları cevaplamasını ve yalnızca onaylanan gelişmeleri paylaşmasını isteyebilirsiniz.^2,3

Tanıdıklar

Pek yakın arkadaşınız olmayan ancak uygunsuz durumlardan kaçınmak için teşhisinizi bilmelerinin faydalı olabileceği bazı kişiler olabilir.² Sosyal çevrenizde karşılaşacağınızı bildiğiniz insanlar varsa (örneğin akşam yemeği davetlerinde gördüğünüz Okul Aile Birliği üyeleri veya arkadaşların arkadaşları), ortak bir arkadaşınızın onları bilgilendirmelerini isteyebilir ya da aniden böyle bir durum ortaya çıkarsa önceden hazırladığınız bir ya da iki cümleyle üstesinden gelebilirsiniz.^1,4 Örneğin, “Biliyorum, en son görüşmemizden bu yana baya oldu. Yakın zamanda bana kanser teşhisi kondu. Yakın arkadaşlarım ve ailem yanımda olduğu için minnettarım." Ya da teşhisinizi kendinize saklamayı ve ortak arkadaşlarınızdan da haberi paylaşmamalarını istemeyi tercih edebilirsiniz ve bu da kesinlikle normaldir.²

Çocuklar

Çocuklarınız varsa, haberi onlarla paylaşmak muhtemelen yapmanız gereken en hassas ve potansiyel olarak stresli konuşmadır. Çocuklarınızı gereksiz yere korkutmak istemeseniz de yaşlarına ve gelişim evrelerine bağlı olarak neler olup bittiğini bilmelerini sağlamak önemlidir.⁵ Küçük çocuklarınız varsa, anlayabilecekleri basit terimler kullanarak gelişmeleri paylaşın. Hasta olduğunuzu ve doktorların daha iyi olmanıza yardımcı olmak için ellerinden gelen her şeyi yaptıklarını söyleyin. Daha büyük çocuklarınız varsa ve anlayabileceklerini düşünüyorsanız belirli ayrıntıları paylaşmayı tercih edebilirsiniz.⁶

Yaşları ne olursa olsun, bu haberin onlar için muhtemelen korkutucu olacağını bilin.⁶ Sevildiklerini ve varsa sorularını yanıtlamak için orada olduğunuzu bilmelerini sağlayın.⁶ Küçük çocuklar ile ilgili olarak, hasta olmayacakları ve yanlış bir şey yapmadıkları konusunda onların içini rahatlatmak isteyebilirsiniz.⁶ Bir kanser teşhisinin çocuklarla nasıl paylaşılacağı konusunda farklı kaynaklardan bilgi alabilirsiniz. Kendi başınıza araştırma yapmak veya teşhisinizi çocuklara uygun bir şekilde anlatmanıza yardımcı olacak bir çocuk kitabı almak isteyebilirsiniz. Yakın arkadaşlarınız ve ailenizle olduğu gibi, durumu çocuklarınızla paylaşmak sağlık durumunuzu anlamalarına yardımcı olan, onları yatıştıran ve sürekli de devam edecek bir karşılıklı konuşma olacaktır.⁶

Sağlığınızla ilgili haberi ne zaman ve nasıl paylaşmayı seçerseniz seçin, ilk olarak ne söyleyeceğinizi önceden prova ederseniz, söylerken kendinizi daha rahat hissedebilirsiniz.⁴ Güvenilir bir arkadaş veya aile üyesi, terapist veya destek grubu teşhisinizi anlatmanız konusunda rahatlamanıza yardımcı olabilir.⁷ Haberinizi paylaştıktan sonra büyük ihtimalle pek çok kişinin size ulaşmak ve ellerinden nasıl geliyorsa o şekilde yardım etmek istediğini göreceksiniz.²

Referanslar:

1. Henry Ford Health System. How To Share (Or Not Share) A Cancer Diagnosis. https://www.henryford.com/blog/2017/02/share-not-share-cancer-diagnosis. Erişim tarihi: 25.05.2021.
2. verywellhealth. Deciding to Share Your Cancer Diagnosis. https://www.verywellhealth.com/deciding-to-share-your-cancer-diagnosis-4778950. Erişim tarihi: 25.05.2021.
3. Cancer Treatment Centers of America. How to tell your boss and co-workers you have cancer. https://www.cancercenter.com/community/blog/2017/01/how-to-tell-your-boss-and-co-workers-you-have-cancer. Erişim tarihi: 25.05.2021.
4. Cancer.Net. Doctor-Approved Patient Information from ASCO®. 3 Things to Consider Before Sharing Your Cancer Story. https://www.cancer.net/blog/2016-05/3-things-consider-sharing-your-cancer-story. Erişim tarihi: 25.05.2021.
5. verywellhealth. How to Tell Your Children You Have Cancer. https://www.verywellhealth.com/how-to-tell-your-children-that-you-have-cancer-514230. Erişim tarihi: 25.05.2021.
6. Cancer.Net. Doctor-Approved Patient Information from ASCO®. Talking With Children About Cancer. https://www.cancer.net/coping-with-cancer/talking-with-family-and-friends/talking-about-cancer/talking-with-children-about-cancer. Erişim tarihi: 25.05.2021.
7. American Cancer Society. Telling Others About Your Cancer. https://www.cancer.org/treatment/understanding-your-diagnosis/telling-others-about-your-cancer.html. Erişim tarihi: 25.05.2021.

PP-ONC-TUR-0528 (Haziran 2021)